Ғылым және геронтология бөлімі
Ғылым және білім бөлімі Аурухана құрылымында 2015 жылдың тамыз айынан бастап жұмыс істейді.
Бөлім миссиясы
Тұрғындарға салауатты қартаюға ықпал ету үшін геронтология және қартаюға қарсы медицина саласында ғылыми зерттеулер жүргізу.
Бөлімнің пайымы
Ғылым және геронтология бөлімі ғылыми зерттеулер (қартаю биологиясы және жасқа байланысты аурулар), соның ішінде дәрілік заттар мен технологиялардың клиникалық сынақтары саласында жобалау, әдістемелік және кеңес беру қызметін жүзеге асырады.
Міндеттері
Бейінді ғылыми зерттеулерді әдістемелік үйлестіру
- Геронтология саласындағы жеке ғылыми жобаларды іске асыру
- Жеке ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру үшін қаржы қаражатын тарту
- Мемлекеттік органдардың консультациялық топтары деңгейінде геронтологиялық көмекті дамытуға қатысу
- Дәрілік заттардың клиникалық сынақтарын әзірлеуге қатысу
Ғылыми зерттеулердегі басым бағыттар
- Қартаюдың молекулалық биологиясы
- Жас ерекшелігіне байланысты ауруларды зерттеу
- Әлеуметтік жағдайлардың қартаю процестеріне әсерін зерттеу
- Дәрілік заттардың клиникалық сынақтарының әсерін зерттеу
Бөлімінің ағымдағы ғылыми зерттеулері
«Адам папилломавирусымен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын диагностикалау мен емдеу тиімділігін арттыратын инновациялық технологияларды дамыту» тақырып бойынша ғылыми-техникалық бағдарлама:
Жеке тіркеу нөмірі ВR18574160
Орындау кезеңі: 2023 -2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы: Шаназаров Насрулла Абдуллаевич
Зерттеудің мақсаты. Адам папиллома вирусымен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды зақымдануын диагностикалау және емдеу тиімділігін арттыратын инновациялық технологияны әзірлеу.
Зерттеудің міндеттері.
- АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын емдеуде қолданылатын әдістердің тиімділігі мен қауіпсіздігін бағалау.
- Фотосенсибилизация (бұдан әрі – ФС) лазерлік технологияларын пайдалана отырып, АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын емдеудің жетілдірілген, тиімді және қауіпсіз әдісін әзірлеу.
- АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларында ФС қолдана отырып, флуоресцентті диагностика әдісін әзірлеу.
- Жергілікті фотодинамикалық терапияны (бұдан әрі - ФДТ) жүргізу кезінде ФС бағалау әдісін әзірлеу.
- АПВ толық эрадикациясы үшін ФДТ жүргізудің оңтайлы бағдарламасын әзірлеу және енгізу.
Болжамды нәтижелер.
Алғаш рет иммунологиялық және молекулалық-генетикалық деректер алынады, бұл АПВ тұрақтылығының себептерін және ФДТ кешенді технологиясын қолдану кезінде оны жою ұзақтығын көрсетеді.
ҚР-да алғаш рет эндотипті ескере отырып, жатыр мойны обырына дейінгі АПВ-мен байланысты ауруларды емдеу үшін фотосенсибилизациямен жарық терапиясының инновациялық кешенді лазерлік технологиясы әзірленіп, пайдаланылатын болады.
Бағдарламаның ғылыми бағыты бойынша рецензияланған ғылыми басылымдарда Web of Science дерекқорындағы импакт-факторы 1, 2 және (немесе) 3 квартиль және (немесе) Scopus дерекқорында CiteScore процентильінің кемінде 50 (елу) болатын кемінде 3 (үш) мақала және (немесе) шолу, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым саласында сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған журналдарда кемінде 3 мақала жарияланады, зерттеудің аралық және соңғы нәтижелері бойынша халықаралық ғылыми форумдарда, соның ішінде шет елдерде 2 баяндама жасалады; өнертабысқа Қазақстан патенттік бюросының 1 патенті алынады, әдістемелік ұсыныстар, клиникалық хаттамаларды қайта қарау бойынша ұсыныстар, монография жарияланады.
Байланыс деректері: Шаназаров Насрулла Абдуллаевич
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі нөмері 8081
«Қазақ популяциясының инсулинге төзімділігі бар ішек микробиотасының түрлік құрылымын зерттеу» тақырып бойынша ғылыми гранттық жоба
Жеке тіркеу нөмірі АР14871581
Орындалу мерзімі – 2022 -2024 жж
Қаржыландыру көзі – Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (2022 жылғы 18 қазандағы № 176/30-22-24 келісім-шарт).
Уақытша ғылыми топтың жетекшісі Әбілдинова Гүлшара Жүсіпқызы
Жобаның мақсаты. Қазақ популяциясында инсулинге төзімділік жағдайында ішек микробиотасының түрлік әртүрлілігінің болжамдық мәнін анықтау.
Жоба тапсырмалары.
- 200 зерттеуге қатысушылардың фенотиптік және генотиптік деректерін жинау және жинақтау;
- 16s рибосомалық РНҚ генінің секвенирлеуіне негізделген ішек микробиоценозының құрылымын пайдалана отырып, зерттеуге қатысушылардың фенотиптік ассоциацияларын зерттеу;
- Ішек микробиомасының түрлік құрылымын өзгерту арқылы қазақ популяциясындағы инсулинге төзімділікті басқару мүмкіндігі туралы қорытындыларды қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер.
Жаңа ғылыми деректерге сүйене отырып, қазақстандық популяциядағы микробиомның түр құрылымын өзгерту арқылы қазақстандық популяциядағы инсулинге төзімділікті басқарудың қосымша мүмкіндіктері;
Science Citation Index Expanded Web of Science дерекқорында индекстелген рецензияланған ғылыми жарияланымдағы 2 жарияланым және (немесе) Scopus дерекқорында цитоскор пайыздық көрсеткіші кемінде 35, рецензияланған шетелдік немесе отандық басылымдағы 1 мақала ұсынылады. БҒСБК бойынша, халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларға тезистер мен 2 баяндамалар, әдістемелік нұсқаулар
Байланыс деректері: Әбілдинова Гүлшара Жүсіпқызы
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі номері 8134
«Қазақтарда II типті қант диабеті кезінде жүректің ишемиялық ауруының дамуында геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын бағалау» тақарып бойынша ғылыми гранттық жоба
Жеке тіркеу нөмірі АР14872367
Орындау кезеңі – 2022 - 2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (18 қазан 2022 ж., шарттың №176/30-22-24).
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы - Қарабаева Раушан Жомартқызы
Зерттеудің мақсаты. Қазақ популяциясы тұлғаларында 2 типті қант диабеті (бұдан әрі -2ҚД) кезінде жүректің ишемиялық ауруы (бұдан әрі – ЖИА) дамыту үшін хромосоманың 9p21.3 сегментіндегі rs72652411, rs1011970, rs62560775, rs564398, rs10757278, rs4977574, rs1575972, rs1333051, rs2383208 бір нуклеотидті полиморфизмдермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын анықтау.
Зерттеудің міндеттері.
- Зерттеуге 600 қатысушы туралы фенотиптік және генотиптік деректерді жинау және жинақтау.
- Зерттеуге қатысушылардың фенотипін/генотиптік бірлестіктерін 2ҚД, ЖИА, 2ҚД және ЖИА-мен, 2ҚД және ЖИА–сыз зерттеу.
- Басқа популяциялармен салыстырғанда қазақ популяциясы үшін 9P21.3 хромосомалық сегментінде БНП әртүрлі генотиптерімен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық мәні туралы қорытындылар қалыптастыру. 9p21. 3 хромосомалық сегментін ЖИА мен 2ҚД патологиялық өзара әрекеттесуінің негізгі молекулалық механизмі ретінде қарастыру мүмкіндігін бағалау.
- Алынған ғылыми деректерге сәйкес Қазақстан Республикасында клиникалық практика үшін ұсынымдар әзірлеу.
Күтілетін нәтижелер.
Жаңа ғылыми деректерге сүйене отырып, қазақ популяциясындағы ЖИА және 2ҚД алдын алу, диагностикалау және емдеу үшін әлеуетті молекулалық нысана. ЖИА және 2ҚД молекулалық жолы туралы жаңа білім беретін Зерттеу нәтижелері патогенездегі ортақ нүктелер туралы түсінікті кеңейтеді және болашақ зерттеу бағыттарына әсер етеді.
Халықаралық конференцияларда кемінде 2 баяндама, Web of Science базасындағы үшінші квартильден төмен емес немесе Сite Score бойынша кемінде 35 процентилі бар халықаралық рецензияланатын бейінді ғылыми журналдарда 3 жарияланым, Білім және ғылым саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған отандық рецензияланатын ғылыми журналда кемінде 1 жарияланым, әдістемелік ұсыныстар, қазақстандық патенттік бюроның пайдалы моделіне 1 патент
Байланыс деректері: Қарабаева Раушан Жомартқызы
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі нөмрі 8003
«Қазақ популяциясындағы диабеттік нейропатияның кардиоваскулярлық түрі бар кейбір генотиптер қауымдастығын зерттеу»
Жеке тіркеу нөмірі АР14871525
Орындау кезеңі – 2022 -2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (18 қазан 2022 ж., шарттың №176/30-22-24).
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы - Бенберин Валерий Васильевич
Зерттеудің мақсаты. қазақ популяциясының ДНКТ дамыту үшін ҚД2 байланысы/қауымдастығы бар бұрын дәлелденген полиморфизмдермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын анықтау
Зерттеудің міндеттері.
- Зерттеудің 400 қатысушысы туралы генотиптік және фенотиптік деректерді жинау және жинақтау
- Әрбір зерттеуге қатысушы үшін фенотиптік және генотиптік мәліметтер базасын құру және фенотипті/генотиптік бірлестіктерді статистикалық бағалау.
- Қазақстан Республикасы Президентінің Іс Басқармасы Медициналық орталығы ауруханасының контингенті санынан қазақ этносының 20 000-нан астам адамы арасында ДНКТ таралуының эпидемиологиялық көрінісі зерттеу мүмкіндіктерін толықтырады.
- ҚД2 ДНКТ дамуы үшін әртүрлі генотиптермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамды мәні туралы қорытындылар қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер.
Қазақ популяциясындағы жүрек-қан тамырлары асқынуларының алдын алу үшін жаңа ғылыми деректерге негізделген әлеуетті молекулалық мақсаты
халықаралық конференцияда 2 тезис немесе баяндама, Web of Science базасының Science Citation Index Expanded индекстелетін және (немесе) Scopus базасында CiteScore бойынша кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымдарда 3 (үш) мақаладан және (немесе) шолулардан кем емес; БҒССҚК ұсынған рецензияланатын шетелдік немесе отандық басылымда 2 (екі) мақаладан немесе шолулардан кем емес әдістемелік ұсынымдар.
Байланыс деректері: Бенберин Валерий Васильевич
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі нөмері 8102
«С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» КЕАҚ ғылыми-техникалық бағдарламасының «Қазақ популяциясындағы артериялық гипертензияның дамуындағы генетикалық факторлардың рөлі» бөлімінде орындауші ретінде.
Жеке тіркеу нөмірі BR06149195
Бұл жобаны «Қазақстан Республикасында дербестендірілген және профилактикалық медицинаны енгізудің ұлттық бағдарламасы» ғылыми-техникалық бағдарламасы аясында БМК УДП бірлесіп орындаушы ретінде жүзеге асыруда, негізгі орындаушы акционерлік коммерциялық емес ұйым болып «С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» акционерлік қоғамы.
Іске асыру мерзімі - 2021-2023 жылдар.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі (31.08.2021 ж. № 302/08-21 келісім).
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы - Карабаева Раушан Жомартқызы
Зерттеудің мақсаты: Қазақстандық популяциядағы артериялық гипертензияға генетикалық факторлардың әсерін зерттеу және дербестендірілген және профилактикалық медицинаның жаңа мүмкіндіктерін ескере отырып, Қазақстандағы клиникалық тәжірибені өзгерту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Зерттеудің міндеттері.
- 1200 зерттеуге қатысушылардың фенотиптік және генотиптік деректерін жинау және қорытындылау.
- Гипертониямен ауыратын қатысушылардағы фенотип-генотиптік ассоциацияларды зерттеу және антигипертензивті терапияға жауап беру.
- Фармакотерапияда дәрілік терапияның жанама әсерлерін дамыту және тиімділігіне генетикалық бейімділікті пайдалану мақсатында Қазақстан Республикасының клиникалық тәжірибесіне өзгерістер енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Күтілетін нәтижелер.
Қазақстандық популяциядағы дәрілік терапияның жанама әсерлерінің тиімділігі мен дамуына генетикалық бейімділіктің фармакотерапиясының жаңа ғылыми деректері;
Web of Science дерекқорының Expanded Science Citation Index жүйесінде индекстелген және (немесе) Scopus дерекқорында кемінде 35 CiteScore пайыздық көрсеткіші бар рецензияланған ғылыми жарияланымдардағы 3 жарияланым, әдістемелік ұсынымдар, Қазақстан Республикасының мерзімдік клиникалық хаттамалары бойынша ұсыныстар.
Байланыс деректері: Карабаева Раушан Жомартқызы
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі нөмері 8003
Бөлімінің мамандары
Бенберин Валерий Васильевич - бөлім басшысы, ҚР ҰҒА академигі, профессор, медицина ғылымдарының докторы;
Вощенкова Тамара Анатольевна - бөлім басшысының орынбасары, iскерлік басқару магистрі;
Бекенова Назира Бекенқызы - бөлімнің клиникалық зерттеулер секторының меңгерушісі, PhD (медицина);
Касиева Балжан Серікбайқызы - бөлімнің клиникалық зерттеулер секторының маманы, мейіргер ісі магистрі
Айтқалиев Әлішер Дәуренұлы - бөлімнің клиникалық зерттеулер секторының маманы, биотехнология ғылымдарының магистрі.