Саумал – бие сүті
Көшпелі халықтар саумалдың емдік қасиеттері туралы білетін. Бие сүтінің биологиялық компоненттерінің бірегей және оңтайлы теңдестірілген құрамы бұл өнімді әртүрлі этиологиядағы аурулардың алдын алу мен емдеудің маңызды кешенді компонентіне айналдырады. Бұл иммунитетті және тіндердің тыныс алуын жақсартады. Қатерлі ісіктердің өсуін бәсеңдетуге көмектеседі, тіндердің регенерациясы мен қан айналымын жақсартады, ер адамның потенциясын арттырады, суық тиюдің алдын алады, гемоглобинді арттырады. Бие сүтінің құрамындағы β-лактоза ішектің микроэкологиялық күйін қалыпқа келтіретін және іс жүзінде бифидо- және лактогендік пребиотик болып табылатын бифидогендік факторларға жатады. Бие сүтіндегі лизоцим ферменті бактерияға қарсы әсерге ие ғана емес, сонымен қатар қабынуға қарсы және иммуномодуляциялық қасиеттерге ие. Бие сүті тыныс алу органдарының барлық дерлік ауруларында – созылмалы бронхит, пневмония, плеврит және бронхоэктаз, әсіресе туберкулезде көмегін тигізеді. Бие сүтінің бұл қасиеті туберкулез қоздырғышының көбеюіне және өсуіне теріс әсер ететін линолен, линолий және арахидон қышқылдарының бай құрамымен байланысты – Mycobactérium tuberculósis. Асқазан, бауыр, ішек, тері ауруларына, иммундық жүйенің бұзылуына, асқазан жарасын емдеу үшін осы емдік сусынды тұтыну ұсынылады. Созылмалы гепатит және бауыр циррозына шалдыққан науқастарды емдеуде бие сүтін қолдану арқылы оң нәтижелерге қол жеткізілді. Бие сүті құрамы жағынан жануарлардан алынатын сүттің басқа түрлерінен ерекшеленеді. Ол ана сүтіне барынша жақын және альбумин тобына жатады. Басқа үй жануарларының сүті казеин тобына жатады. Альбумин, ана сүтінің негізі сияқты, ұсақ (сарысу) ақуыз болып табылады және анағұрлым жақсы сіңеді. Сондықтан, бие сүті тезірек қорытылады және полиқанықпаған май қышқылдарының көп мөлшерімен сипатталады, белгілі бір иммуностимуляторлық әсерге ие, бұл омега-3 тобының линолен қышқылының едәуір мөлшерінің болуымен түсіндіріледі.
Ана сүті мен бие сүтінің тағы бір ортақ элементі – триптофан. Бұл амин қышқылы күндіз көңіл-күй мен өнімділікті жақсартады, ал түнде ұйқының сапасын жақсартады.
Май қышқылының құрамына келетін болсақ, бие сүтіндегі май – табиғаттағы ең жақсы жануар майы. Ерекше ұсақ құрылымның арқасында ол мүмкіндігінше тез ыдырайды және организмге сіңеді. Бие сүтінің емдік әсері асқазан-ішек жолдарының өткір катаралары кезінде және нәрестелердің созылмалы диареясы кезінде көмектеседі.
Дереккөз: Б.Р. Бимбетов. «БИЕ СҮТІ: ЕМДІК-ДИЕТАЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ»