Қазақ популяциясының инсулинге төзімділігі бар ішек микробиотасының түрлік құрылымын зерттеу
Жеке тіркеу нөмірі АР14871581
Орындалу мерзімі – 2022 -2024 жж
Қаржыландыру көзі – Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (2022 жылғы 18 қазандағы № 176/30-22-24 келісім-шарт).
Уақытша ғылыми топтың жетекшісі Абильдинова Гульшара Жусуповна.
Жобаның мақсаты. Қазақ популяциясында инсулинге төзімділік жағдайында ішек микробиотасының түрлік әртүрлілігінің болжамдық мәнін анықтау.
Жоба тапсырмалары.
- 200 зерттеуге қатысушылардың фенотиптік және генотиптік деректерін жинау және жинақтау;
- 16s рибосомалық РНҚ генінің секвенирлеуіне негізделген ішек микробиоценозының құрылымын пайдалана отырып, зерттеуге қатысушылардың фенотиптік ассоциацияларын зерттеу;
- Ішек микробиомасының түрлік құрылымын өзгерту арқылы қазақ популяциясындағы инсулинге төзімділікті басқару мүмкіндігі туралы қорытындыларды қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер.
- Жаңа ғылыми деректерге сүйене отырып, қазақстандық популяциядағы микробиомның түр құрылымын өзгерту арқылы қазақстандық популяциядағы инсулинге төзімділікті басқарудың қосымша мүмкіндіктері;
- Science Citation Index Expanded Web of Science дерекқорында индекстелген рецензияланған ғылыми жарияланымдағы 2 жарияланым және (немесе) Scopus дерекқорында цитоскор пайыздық көрсеткіші кемінде 35, рецензияланған шетелдік немесе отандық басылымдағы 1 мақала ұсынылады. БҒСБК бойынша, халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларға тезистер мен 2 баяндамалар, әдістемелік нұсқаулар
ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНЫҢ НӘТИЖЕЛЕРІ
1. Зерттеудегі ішек микробиомының құрылымын анықтау толық бактериялық ДНҚ-ны бөліп алу және V2-4-8 мен V3-6 вариабельді учаскелерінің, 7-9 V3-V4 16S РНК рибосомальды бактериялық генінің маркетингтік фрагменті бойынша секвенирлеу негізінде жүзеге асырылды. ДНК-ны нәжістен бөліп алғаннан кейін кітапханалар дайындалып, өндірушінің ұсыныстарына сәйкес Ion 16S ™ Metagenomics Kit жиынтығын және Ion Gene Studio S5 Plus (АҚШ) аспабын пайдалана отырып, V2-4-8 мен V3-6 вариабельді учаскелері, 7-9 ген рРНК амплификациясы жүргізілді. Содан кейін амплификацияланған фрагменттер Ion PGM платформасында Ion PGM Sequencing 400 жиынтығын пайдалана отырып секвенирленген және Ion Reporter бағдарламалық жасақтамасындағы Ion 16S ™ метагеномдық талдау модулінің көмегімен талданған.
2. Зерттеуге 200 қатысушыда фенотиптік және генотиптік деректер қалыптастырылды және талданды. Фенотиптік деректер базасында 87 белгі, генотиптік деректер базасында кластар мен түрлерге бөлінген бактериялардың негізгі топтары анықталды. Бақылау тобында және зерттеу тобында бактериялардың белгілі бір түрлерінің арақатынасы бойынша салыстырмалы бағалау жүргізілді.
3. Зерттеу нәтижелерін ғылыми өнімді қалыптастырумен, сондай-ақ зерттелетін топтарда ішек микробиотасын кешенді және полипараметрикалық талдаумен түсіндіру жүргізілді.
4. 295 пациенттің ішек микробиотасына көпфакторлы талдау және бағалау жүргізілді, оның негізінде SCOPUS және Web of Science базасында индекстелетін шетелдік ғылыми журналдарда жариялау үшін ғылыми негіз қалыптастырылды.
Алынған нәтижелер 2023-2024 жылдарға арналған күнтізбелік жоспардың міндеттеріне сәйкес келеді және ғылыми жұмыстардың мынадай түрлерін қамтиды:
1. «Frontiers in Medicine» журналында Global Trends and Collaborative Networks in Gut Microbiota-Insulin Resistance Research: A Comprehensive Bibliometric Analysis (2000-2024) мақаласы жарияланды. Manuscript ID: 1452227. Authors: Gulshara Zh Abildinova, Valeriy V Benberin, Tamara Vochshenkova, Alireza Afshar, Nadiar Maratovich Mussin, Asset Kaliyev, Zhussupova Zhanna and Amin Tamadon. Journal: Frontiers in Medicine, section Gastroenterology. Article type: Review Submitted on: 20 Jun 2024. Процентиль в Scopus- 85;
2. Қазақстандық патенттік бюроның «Қазақ популяциясында инсулинге төзімділіктің даму қаупін болжау тәсілі» пайдалы моделіне патент алынды. Қорғау құжатының № 9081, МПК: G01N 33/00 G01N 33/48 (2006.01). № 18 бюллетеннің нөмірі мен күні 03.05.2024;
3. Постерлік баяндамалар ұсынылды:
1) ЕР07.007 «Relationship of the species ratio of bacteria and the effectiveness of therapy for arterial hypertension in men and women with insulinresistance» European Society of Human Genetics 4-6 June2024. Berlin;
2) «Relationship between gut microbiome and cardiovascular pathology in patients with insulinresistance» Dubai WordLab 26-30 May 2024 IFCC;
5. «Микробиомның түрлік сипаттамалары» баяндамасы - Ғ.Ж.Әбілдинова - Ғылым және инновация күндері Nobel Fest Медициналық инновациялар 27-28 сәуір 2024, Астана қ.;
6. «Ішек микробиомасының маңыздылығының қазіргі заманғы аспектілері» баяндамасы - Г.Ж.Әбілдинова - «Дені сау ұрпақ - Қазақстанның болашағы» II халықаралық конференциясы, 2024 жылғы 13-14 маусым, Алматы қ.;
7. Зерттеу нәтижелері бойынша «Ішек микробиомасы және инсулинге төзімділік маркерлері» тақырыбына әдістемелік ұсынымдар әзірленді. ISBN 978-601-7078-16-4.
Байланыс деректері: Абильдинова Гульшара Жусуповна, + 7 (7172) 70-80-90, вн. ном. 8134