10 қазан – дүниежүзілік психикалық денсаулық Күні

Дүниежүзілік психикалық денсаулық күнінің жалпы мақсаты – психикалық денсаулық мәселелері туралы хабардарлықты арттыру. Бүгін біз сіздің назарыңызды стресске аударғымыз келеді.

Өкінішке қарай, бүгінде біздің өмірімізде тек жағымды сәттер ғана емес, сонымен қатар әртүрлі қиындықтар жиі кездеседі.

Адамның қиындықтарға реакциясы реніш, ашу, алаңдаушылық, уайымдау және т.б. арқылы көрінуі мүмкін. Осындай қиындықтар мен проблемалар тым көп болған кезде СТРЕСС сияқты күй дамуы мүмкін.

СТРЕСС – адамның осы жағдайларға бейімделуіне мүмкіндік беретін қоршаған ортаның өзгеруіне организмнің реакциясы. Стресс организмге ауыр зиян келтіруі мүмкін және бұл оның қарқындылығына байланысты.

Мысалы, жұмсақ стресс адамға жігерлі, белсенді және жинақы болуға көмектеседі, яғни ынталандырушы ретінде қызмет етеді.

Орташа стресс ақыл-ой жұмысына әсер етіп, адамды алаңдатып, ашуланшақ етуі мүмкін.

Қатты стресс апатияға, күш жоғалтуға және күйзеліске әкеледі.

Стресстің себептері:

• физикалық стресс;
• тұрмыстық, отбасылық мәселелер;
• монотонды біркелкі белсенділік;
• кейде себепсіз алаңдаушылық;
• шығу тегі әртүрлі ауырсыну;
• қоршаған ортаның қолайсыз жағдайлары және т.б.

Маңызды! Стресстің себептерін мүмкіндігінше ертерек анықтап, оларды жоюға тырысыңыз. Организмнің реакциялары мен белгілеріне назар аудара отырып, стресстің себептерін анықтау оңайырақ болады.

Стресстің белгілері:

• Қан қысымының өзгеруі, жүрек ырғағының бұзылуы.
• Тәбеттің бұзылуы: тәбеттің төмендеуі, толық болмауы немесе артуы.
• Тыныс алу жүйесінің ақаулары: ауа жетіспеушілігі сезімі, жиі суық тию.
• Бұлшық ет тартылуы, құрысу, кейде бел ауруы.
• Тері бөртпелері, аллергиялық реакциялар.
• Жиі бас ауруы.
• Шаршау сезімі, көп ойлау, мазасыздану.
• Ұмытшақтық, тыныға алмау, пассивтілік.

Стресстің алдын алу:

• Тыныс алу жүйесіне көбірек бағытталған тұрақты дене жаттығулары (би, жүзу, жүру, жүгіру).
• Дұрыс тамақтану. Тағам жеңіл, оңай сіңетін, әркелкі болуы керек. Рационға стресске қарсы әсері бар және серотонинді, «рахаттану гормонын» синтездейтін триптофан амин қышқылын қамтитын тағамдарды қосыңыз (мысалы, банан). Рационда В дәрумендері мен магнийге бай тағамдар да болуы керек. Жалбыз және жаужапырақ (мелисса) қосылған шай тыныштандырады және ұйқыны жақсартады.
• Релаксация. Организмге күшті қалпына келтіруге мүмкіндік беру керек, бұл үшін күніне кемінде бір сағат бөлу керек. Сондай-ақ тыныс алу жаттығуларын жасап, жағымды музыка тыңдауға болады.
• Ұйқы, еңбек және демалыс режимдерін сақтау.

Есіңізде болсын! Дәрі-дәрмектерді тек дәрігер тағайындай алады. Стресс белгілерін байқасаңыз, дәрігерге жүгініңіз.